Czytanie o gwiazdach i planetach to dobry sposób na spędzanie wolnego czasu, ale bezpośrednia ich obserwacja przez teleskop, zapewnia niepowtarzalne wrażenia. Dlatego czas dowiedzieć się jak wybrać teleskop, który będzie spełniał nasze oczekiwania.
Przeglądając oferty teleskopów można natrafić na takie, które oferują 500 lub 1000 krotne powiększenie obrazu obserwowanych obiektów. Jednak w tym przypadku, aby uzyskać najlepszy obraz nie chodzi tylko o to, aby mieć największe powiększenie. Na dobry obraz składa się kilka funkcji, które muszą współgrać, aby cieszyć się z dobrych obserwacji.
Teleskopy mają jedno główne zadanie: Dostarczać użytkownikowi powiększony i jasny obraz. Za powiększenie odpowiada optyka, znajdująca się w środku, oraz okular, przez który patrzymy.
Jakie powiększenie?
W teleskopie, przy powiększeniu najważniejsza jest „długość ogniskowej”. To ona nadaje moc urządzeniu. Zależna jest od tego, w jaki sposób wykonany jest obiektyw lub lustro oraz jak bardzo jest ono zakrzywione. Swoją długość ogniskowej ma także okular, przez który patrzymy w teleskop. Jak to wszystko współgra? Przypuśćmy, że długość ogniskowej obiektywu wynosi 650 mm, a długość ogniskowej okularu to 10 mm. Dzielimy te dwa parametry przez siebie, czyli 650 przez 10 i wychodzi, że powiększenie teleskopu wynosi 65 razy.
Budowa teleskopu. Źródło: SciShow, tłum.:takTOdziala.pl
Ile światła?
Powiększenie to nie wszystko, bo na niebie nie wszystko jest małe. Niektóre obiekty, które trudno dostrzec są naprawdę ogromne. Przykładowo galaktyka Andromeda, jest ciemniejsza od Księżyca, i potrzebujemy do jej obejrzenia teleskopu, więc z góry zakładamy, że jest mniejsza. Tymczasem, gdyby mieć superwzrok, okazałoby się, że galaktyka ta jest sześć razy szersza od Księżyca, a jedynie, dlaczego jej nie wydać bez teleskopu jest to, że jest ciemna. Tego typu obiekty nie potrzebują zbyt dużego powiększenia, wręcz przeciwnie, inaczej ich obserwacja będzie wyglądała jak oglądanie dużego obrazu przez słomkę. Zdolność teleskopu do zbierania światła powoduje, że obiekty łatwiej zobaczyć. Im większy obiektyw lub lustro tym większa zdolność teleskopu do zbierania światła. Im większa aparatura głównej optyki, tym więcej światła zbierzemy, a obiekty staną się jaśniejsze.
Najlepszą zasadą, którą powinno się kierować, aby mieć pewność, że teleskop zbierze wystarczającą ilość światła, to dwukrotne powiększenie na milimetr średnicy obiektywu lub lustra. Przykładowo mając 100mm obiektyw, można spokojnie obserwować obiekty z 200 krotnym powiększeniem. Powiększenie powyżej tego limitu tylko pogorszy obraz.
Stabilność obrazu
Mając już odpowiedni teleskop, kolejnym krokiem, na który należy zwrócić uwagę to stabilność obrazu, który przecież nie może się trząść. Bardzo ważny jest dobór odpowiedniego statywu, który stabilnie i bezpiecznie będzie trzymał teleskop. Nie może on być za lekki, gdyż nawet najmniejsze jego szturchnięcie sprawi, że obraz będzie skakał.
Pamiętaj, że wyraźny i jasny obraz, nawet mniejszy, jest zawsze lepszy niż ciemny i zamazany.
